หลักการสำคัญของการวิจัยเชิงผสม

การวิจัยเชิงผสม (Mixed Methods Research) เป็นแนวทางการวิจัยที่ผสมผสานวิธีการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพเข้าด้วยกัน เพื่อให้ได้ผลการวิจัยที่ครอบคลุมและลึกซึ้งยิ่งขึ้น หลักการสำคัญของการวิจัยเชิงผสมมีดังนี้

1. หลักการผสมผสาน (Triangulation)

หัวใจสำคัญของการวิจัยเชิงผสมคือการผสมผสานข้อมูลจากทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพเข้าด้วยกัน เพื่อสร้างความมั่นใจในผลการวิจัย การผสมผสานนี้สามารถทำได้หลายรูปแบบ เช่น

  • การผสมผสานข้อมูล: นำข้อมูลจากทั้งสองวิธีมาวิเคราะห์เปรียบเทียบเพื่อหาจุดร่วมและจุดต่าง
  • การผสมผสานวิธีการ: ใช้ทั้งสองวิธีการวิจัยในลำดับขั้นตอนต่างกัน
  • การผสมผสานการวิเคราะห์: ใช้ทั้งสองวิธีการวิเคราะห์ข้อมูล

2. หลักการบูรณาการ (Integration)

การบูรณาการหมายถึง การรวมข้อมูลจากทั้งสองวิธีการวิจัยเข้าด้วยกันอย่างเป็นระบบ เพื่อให้ได้ภาพรวมของประเด็นที่ศึกษาอย่างครบถ้วน การบูรณาการสามารถทำได้หลายวิธี เช่น

  • การบูรณาการเชิงทฤษฎี: อธิบายผลการวิจัยจากทั้งสองวิธีด้วยทฤษฎีเดียวกัน
  • การบูรณาการเชิงวิธีการ: วิเคราะห์ข้อมูลจากทั้งสองวิธีด้วยวิธีการเดียวกัน
  • การบูรณาการเชิงผลลัพธ์: นำผลลัพธ์จากทั้งสองวิธีมาวิเคราะห์เปรียบเทียบและหาข้อสรุป

3. หลักการความเหมาะสม (Appropriateness)

การเลือกใช้การวิจัยเชิงผสมควรพิจารณาจากความเหมาะสมกับ

  • วัตถุประสงค์การวิจัย: วัตถุประสงค์การวิจัยควรชัดเจนว่าต้องการศึกษาอะไร
  • ประเด็นการวิจัย: ประเด็นการวิจัยควรมีความซับซ้อนและต้องการการศึกษาอย่างลึกซึ้ง
  • ข้อมูล: ข้อมูลควรมีทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ
  • ทรัพยากร: ทรัพยากรทั้งเวลา เงินทุน และบุคลากร

4. หลักการความน่าเชื่อถือ (Credibility)

การวิจัยเชิงผสมควรคำนึงถึงความน่าเชื่อถือของผลการวิจัย โดยใช้กลยุทธ์ต่างๆ เช่น

  • การใช้แหล่งข้อมูลหลายแหล่ง: ใช้ทั้งข้อมูลเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพจากแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย
  • การตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล: ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลโดยใช้เทคนิคต่างๆ เช่น การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตการณ์
  • การวิเคราะห์ข้อมูลอย่างละเอียด: วิเคราะห์ข้อมูลอย่างละเอียดโดยใช้เทคนิคที่เหมาะสม

5. หลักการความโปร่งใส (Transparency)

การวิจัยเชิงผสมควรมีความโปร่งใส โดยระบุรายละเอียดต่างๆ เกี่ยวกับ

  • วิธีการวิจัย: อธิบายวิธีการวิจัยทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพอย่างละเอียด
  • การวิเคราะห์ข้อมูล: อธิบายวิธีการวิเคราะห์ข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ
  • ผลการวิจัย: นำเสนอผลการวิจัยทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพอย่างครบถ้วน

    สรุป การวิจัยเชิงผสมเป็นแนวทางการวิจัยที่มีประสิทธิภาพ เหมาะสำหรับการศึกษาปัญหาที่ซับซ้อน ต้องการความครอบคลุมและลึกซึ้ง ผู้วิจัยควรพิจารณาหลักการสำคัญ ข้อดี ข้อจำกัด และความเหมาะสมของวิธีการวิจัยก่อนตัดสินใจเลือกใช้